Voor sommigen is MP de afkorting van Militaire Politie; voor muziekliefhebbers staan de letters MP voor Mattheüs Passion. In deze tijd van het jaar weer een hype. Voor mij is het een traditie om zo mogelijk een uitvoering ‘live’ bij te wonen, maar ook de verschillende uitvoeringen op CD geven me het gevoel dat voor mij bij deze tijd past.
Dat is overigens al vele jaren zo. In mijn tienertijd bezocht ik al de uitvoeringen in de Grote Kerk te Leeuwarden; ik herinner me ervan dat ik zat te wachten op de koorwerken en koralen; de aria’s duurden me veel te lang en werden dan ook nog voor een deel herhaald…
Uit die tijd herinner ik me nog, dat verteld werd dat de bas die elk jaar de Christus-partij zong, door de orkestleden oneerbiedig “Jaap-Jezus” werd genoemd.
In Drachten maakten we ooit ook een uitvoering van de Mattheüs Passion mee. We zaten in de kerk op de galerij en hadden zo een goed overzicht over koor en orkest. Wie de dirigent was herinner ik me niet meer, maar tijdens een aria was hij totaal de weg kwijt in de partituur. Tijdens het dirigeren bladerde hij tijdenlang in de partituur om de juiste pagina weer terug te vinden.
De aria’s ben ik in de loop van de jaren steeds meer gaan waarderen en vind ik nu de hoogtepunten van het werk. Hoewel: wat zijn hoogtepunten in de Matteüs Passion? Eigenlijk bestaat het werk uit louter hoogtepunten. Ook de evangelist, die een groot aandeel heeft, vertolkt een prachtige partij. Sterker nog: de uitvoering staat of valt ermee hoe de tenor deze gedeelten brengt. Indrukwekkend waren de uitvoeringen in de Nieuwe Kerk te Groningen, waar de evangelist vanaf de kansel het Bijbelverhaal zingend vertelde; grotendeels uit het hoofd, leesbril in de hand.
In ons gezin is inmiddels de uitvoering van de Mattheüs Passion een duidelijke plek in gaan nemen. Geert-Jan dirigeert het werk vrijwel jaarlijks en Gerard en Sippie zingen het o.l.v. Pieter-Jan Leusink jaarlijks meer dan dertig maal in heel het land en vele malen in het Concertgebouw. Zo vaak – dat lijkt me op zichzelf al een lijdensweg, maar ze doen het met veel toewijding en genieten er toch elke keer ook zelf weer van. Ik kan me er iets bij voorstellen; ooit heb ik zelf een uitvoering mogen meezingen en dat is toch een heel andere beleving dan als luisteraar het drama meemaken.
Meestal maken we een uitvoering in de omgeving mee, een enkele keer kiezen we voor een andere locatie. Zo maakten we een Naardense MP mee o.l.v. Gustav Leonhardt. We zaten in het koor en keken de koor-en orkestleden op de rug – maar de dirigent zagen we heel mooi zijn aanwijzingen geven. Bijzonder was toen ook, dat de dirigent absoluut geen applaus wenste. Toen hij met de solisten de kerk verliet en er toch wat mensen begonnen te klappen, maakte hij met een driftig gebaar duidelijk dat hij daar niet van gediend was.
Heel anders ging het toe in een uitvoering die we eens meemaakten in het Concertgebouw, onder leiding van Ton Koopman. Een prachtige uitvoering, maar heel storend was, dat na elke aria het publiek applaudisseerde. Alsof ze een opera bijwoonden… En elke keer draaide Ton Koopman zich om en maakte een buiginkje.
Vorig jaar waren we weer in Naarden, op een wel heel bijzondere dag. Mijn moeder was de dag ervoor overleden en we hadden net als familie de uitvaart doorgesproken, voordat we naar Naarden vertrokken. De kaartjes hadden we als cadeau aangeboden gekregen van de gemeente bij het afscheid van mijn actieve loopbaan. Als je zelf midden in zo’n proces zit, spreken zaken nog sterker aan dan anders.
Voorafgaande aan de uitvoering aten we ergens in Naarden. Het is opmerkelijk, hoe ook de middenstand op dit fenomeen is afgericht. Het eten wordt snel geserveerd, zodat je in ieder geval op tijd in de kerk kunt zijn. De vorige keer waren we, omdat we wat laat waren en alles al vol zat, terecht gekomen bij de Naardense Chinees – die tot onze verbazing een “Mattheüs-menu” presenteerde. Dat overigens niet uit andere gerechten bestond dan de gebruikelijke Tjap Tjoy en Babi Pangang en zo…
Dit jaar waren we in Groningen in de Oosterpoort. Het was een mooie, indrukwekkende uitvoering. De dag erna ging het overigens wel wat anders. Tijdens een koraal in het eerste deel viel te stroom uit in Appingedam. Omdat het absoluut niet duidelijk was wanneer de storing verholpen zou zijn, werd besloten om het publiek naar voren te roepen om met het licht van hun mobieltjes het koor en orkest bij te lichten, zodat het slotkoor gezongen kon worden. Toen na een pauze alsnog de stroomvoorziening weer in orde was, werd de uitvoering voortgezet met een ingekorte versie.
Klik hier voor een verhaal over de stroomstoring tijdens de MP te Appingedam
Hoewel het door sommige bezoekers werd gekenschetst als een ‘bijzondere beleving’, waren we toch blij dat we de avond ervoor de volledige versie hadden mogen horen.,
